46f85f623c627a9b1a156d08e4d03af7231ef19f
[dragonfly.git] / sbin / hammer / ondisk.c
1 /*
2  * Copyright (c) 2007 The DragonFly Project.  All rights reserved.
3  *
4  * This code is derived from software contributed to The DragonFly Project
5  * by Matthew Dillon <dillon@backplane.com>
6  *
7  * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
8  * modification, are permitted provided that the following conditions
9  * are met:
10  *
11  * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
12  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer.
13  * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
14  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer in
15  *    the documentation and/or other materials provided with the
16  *    distribution.
17  * 3. Neither the name of The DragonFly Project nor the names of its
18  *    contributors may be used to endorse or promote products derived
19  *    from this software without specific, prior written permission.
20  *
21  * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE COPYRIGHT HOLDERS AND CONTRIBUTORS
22  * ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT
23  * LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS
24  * FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.  IN NO EVENT SHALL THE
25  * COPYRIGHT HOLDERS OR CONTRIBUTORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
26  * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING,
27  * BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES;
28  * LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED
29  * AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY,
30  * OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT
31  * OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF
32  * SUCH DAMAGE.
33  */
34
35 #include <sys/diskslice.h>
36 #include <sys/diskmbr.h>
37
38 #include "hammer_util.h"
39
40 static void check_volume(struct volume_info *volume);
41 static void get_buffer_readahead(struct buffer_info *base);
42 static __inline int readhammervol(struct volume_info *volume);
43 static __inline int readhammerbuf(struct buffer_info *buffer);
44 static __inline int writehammervol(struct volume_info *volume);
45 static __inline int writehammerbuf(struct buffer_info *buffer);
46
47 uuid_t Hammer_FSType;
48 uuid_t Hammer_FSId;
49 int UseReadBehind = -4;
50 int UseReadAhead = 4;
51 int DebugOpt;
52 uint32_t HammerVersion = -1;
53
54 TAILQ_HEAD(volume_list, volume_info);
55 static struct volume_list VolList = TAILQ_HEAD_INITIALIZER(VolList);
56 static int valid_hammer_volumes;
57
58 static __inline
59 int
60 buffer_hash(hammer_off_t zone2_offset)
61 {
62         int hi;
63
64         hi = (int)(zone2_offset / HAMMER_BUFSIZE) & HAMMER_BUFLISTMASK;
65         return(hi);
66 }
67
68 static struct buffer_info*
69 find_buffer(hammer_off_t zone2_offset)
70 {
71         struct volume_info *volume;
72         struct buffer_info *buffer;
73         int hi;
74
75         volume = get_volume(HAMMER_VOL_DECODE(zone2_offset));
76         assert(volume);
77
78         hi = buffer_hash(zone2_offset);
79         TAILQ_FOREACH(buffer, &volume->buffer_lists[hi], entry)
80                 if (buffer->zone2_offset == zone2_offset)
81                         return(buffer);
82         return(NULL);
83 }
84
85 static
86 struct volume_info *
87 __alloc_volume(const char *volname, int oflags)
88 {
89         struct volume_info *volume;
90         int i;
91
92         volume = calloc(1, sizeof(*volume));
93         volume->vol_no = -1;
94         volume->rdonly = (oflags == O_RDONLY);
95         volume->name = strdup(volname);
96         volume->fd = open(volume->name, oflags);
97         if (volume->fd < 0)
98                 err(1, "alloc_volume: Failed to open %s", volume->name);
99         check_volume(volume);
100
101         volume->ondisk = calloc(1, HAMMER_BUFSIZE);
102
103         for (i = 0; i < HAMMER_BUFLISTS; ++i)
104                 TAILQ_INIT(&volume->buffer_lists[i]);
105
106         return(volume);
107 }
108
109 static void
110 __add_volume(struct volume_info *volume)
111 {
112         struct volume_info *scan;
113         struct stat st1, st2;
114
115         if (fstat(volume->fd, &st1) != 0)
116                 errx(1, "add_volume: %s: Failed to stat", volume->name);
117
118         TAILQ_FOREACH(scan, &VolList, entry) {
119                 if (scan->vol_no == volume->vol_no)
120                         errx(1, "add_volume: %s: Duplicate volume number %d "
121                                 "against %s",
122                                 volume->name, volume->vol_no, scan->name);
123                 if (fstat(scan->fd, &st2) != 0)
124                         errx(1, "add_volume: %s: Failed to stat %s",
125                                 volume->name, scan->name);
126                 if ((st1.st_ino == st2.st_ino) && (st1.st_dev == st2.st_dev))
127                         errx(1, "add_volume: %s: Specified more than once",
128                                 volume->name);
129         }
130
131         TAILQ_INSERT_TAIL(&VolList, volume, entry);
132 }
133
134 static void
135 __verify_volume(struct volume_info *volume)
136 {
137         hammer_volume_ondisk_t ondisk = volume->ondisk;
138
139         if (ondisk->vol_signature != HAMMER_FSBUF_VOLUME)
140                 errx(1, "verify_volume: Invalid volume signature %016jx",
141                         ondisk->vol_signature);
142         if (ondisk->vol_rootvol != HAMMER_ROOT_VOLNO)
143                 errx(1, "verify_volume: Invalid root volume# %d",
144                         ondisk->vol_rootvol);
145         if (bcmp(&Hammer_FSType, &ondisk->vol_fstype, sizeof(Hammer_FSType)))
146                 errx(1, "verify_volume: %s: Header does not indicate "
147                         "that this is a HAMMER volume", volume->name);
148         if (bcmp(&Hammer_FSId, &ondisk->vol_fsid, sizeof(Hammer_FSId)))
149                 errx(1, "verify_volume: %s: FSId does not match other volumes!",
150                         volume->name);
151 }
152
153 /*
154  * Initialize a volume structure and ondisk vol_no field.
155  */
156 struct volume_info *
157 init_volume(const char *filename, int oflags, int32_t vol_no)
158 {
159         struct volume_info *volume;
160
161         volume = __alloc_volume(filename, oflags);
162         volume->vol_no = volume->ondisk->vol_no = vol_no;
163
164         __add_volume(volume);
165
166         return(volume);
167 }
168
169 /*
170  * Initialize a volume structure and read ondisk volume header.
171  */
172 struct volume_info*
173 load_volume(const char *filename, int oflags, int verify)
174 {
175         struct volume_info *volume;
176         int n;
177
178         volume = __alloc_volume(filename, oflags);
179
180         n = readhammervol(volume);
181         if (n == -1)
182                 err(1, "load_volume: %s: Read failed at offset 0",
183                     volume->name);
184         volume->vol_no = volume->ondisk->vol_no;
185         HammerVersion = volume->ondisk->vol_version;
186
187         if (valid_hammer_volumes++ == 0)
188                 Hammer_FSId = volume->ondisk->vol_fsid;
189         if (verify)
190                 __verify_volume(volume);
191
192         __add_volume(volume);
193
194         return(volume);
195 }
196
197 /*
198  * Check basic volume characteristics.
199  */
200 static void
201 check_volume(struct volume_info *volume)
202 {
203         struct partinfo pinfo;
204         struct stat st;
205
206         /*
207          * Get basic information about the volume
208          */
209         if (ioctl(volume->fd, DIOCGPART, &pinfo) < 0) {
210                 /*
211                  * Allow the formatting of regular files as HAMMER volumes
212                  */
213                 if (fstat(volume->fd, &st) < 0)
214                         err(1, "Unable to stat %s", volume->name);
215                 volume->size = st.st_size;
216                 volume->type = "REGFILE";
217         } else {
218                 /*
219                  * When formatting a block device as a HAMMER volume the
220                  * sector size must be compatible.  HAMMER uses 16384 byte
221                  * filesystem buffers.
222                  */
223                 if (pinfo.reserved_blocks)
224                         errx(1, "HAMMER cannot be placed in a partition "
225                                 "which overlaps the disklabel or MBR");
226                 if (pinfo.media_blksize > HAMMER_BUFSIZE ||
227                     HAMMER_BUFSIZE % pinfo.media_blksize)
228                         errx(1, "A media sector size of %d is not supported",
229                              pinfo.media_blksize);
230
231                 volume->size = pinfo.media_size;
232                 volume->device_offset = pinfo.media_offset;
233                 volume->type = "DEVICE";
234         }
235 }
236
237 void
238 assert_volume_offset(struct volume_info *volume)
239 {
240         assert(hammer_is_zone_raw_buffer(volume->vol_free_off));
241         assert(hammer_is_zone_raw_buffer(volume->vol_free_end));
242         if (volume->vol_free_off >= volume->vol_free_end)
243                 errx(1, "Ran out of room, filesystem too small");
244 }
245
246 struct volume_info *
247 get_volume(int32_t vol_no)
248 {
249         struct volume_info *volume;
250
251         TAILQ_FOREACH(volume, &VolList, entry)
252                 if (volume->vol_no == vol_no)
253                         break;
254
255         return(volume);
256 }
257
258 struct volume_info *
259 get_root_volume(void)
260 {
261         return(get_volume(HAMMER_ROOT_VOLNO));
262 }
263
264 static hammer_off_t
265 __blockmap_xlate_to_zone2(hammer_off_t buf_offset)
266 {
267         hammer_off_t zone2_offset;
268         int error = 0;
269
270         if (hammer_is_zone_raw_buffer(buf_offset))
271                 zone2_offset = buf_offset;
272         else
273                 zone2_offset = blockmap_lookup(buf_offset, &error);
274
275         if (error)
276                 return(HAMMER_OFF_BAD);
277         assert(hammer_is_zone_raw_buffer(zone2_offset));
278
279         return(zone2_offset);
280 }
281
282 static struct buffer_info *
283 __alloc_buffer(hammer_off_t zone2_offset, int isnew)
284 {
285         struct volume_info *volume;
286         struct buffer_info *buffer;
287         int hi;
288
289         volume = get_volume(HAMMER_VOL_DECODE(zone2_offset));
290         assert(volume != NULL);
291
292         buffer = calloc(1, sizeof(*buffer));
293         buffer->zone2_offset = zone2_offset;
294         buffer->raw_offset = hammer_xlate_to_phys(volume->ondisk, zone2_offset);
295         buffer->volume = volume;
296         buffer->ondisk = calloc(1, HAMMER_BUFSIZE);
297
298         if (isnew <= 0)
299                 if (readhammerbuf(buffer) == -1)
300                         err(1, "Failed to read %s:%016jx at %016jx",
301                             volume->name,
302                             (intmax_t)buffer->zone2_offset,
303                             (intmax_t)buffer->raw_offset);
304
305         hi = buffer_hash(zone2_offset);
306         TAILQ_INSERT_TAIL(&volume->buffer_lists[hi], buffer, entry);
307         hammer_cache_add(&buffer->cache);
308
309         return(buffer);
310 }
311
312 /*
313  * Acquire the 16KB buffer for specified zone offset.
314  */
315 static struct buffer_info *
316 get_buffer(hammer_off_t buf_offset, int isnew)
317 {
318         struct buffer_info *buffer;
319         hammer_off_t zone2_offset;
320         int dora = 0;
321
322         zone2_offset = __blockmap_xlate_to_zone2(buf_offset);
323         if (zone2_offset == HAMMER_OFF_BAD)
324                 return(NULL);
325
326         zone2_offset &= ~HAMMER_BUFMASK64;
327         buffer = find_buffer(zone2_offset);
328
329         if (buffer == NULL) {
330                 buffer = __alloc_buffer(zone2_offset, isnew);
331                 dora = (isnew == 0);
332         } else {
333                 assert(isnew != -1);
334                 hammer_cache_used(&buffer->cache);
335         }
336         assert(buffer->ondisk != NULL);
337
338         ++buffer->cache.refs;
339         hammer_cache_flush();
340
341         if (isnew > 0) {
342                 assert(buffer->cache.modified == 0);
343                 bzero(buffer->ondisk, HAMMER_BUFSIZE);
344                 buffer->cache.modified = 1;
345         }
346         if (dora)
347                 get_buffer_readahead(buffer);
348         return(buffer);
349 }
350
351 static void
352 get_buffer_readahead(struct buffer_info *base)
353 {
354         struct buffer_info *buffer;
355         struct volume_info *volume;
356         hammer_off_t zone2_offset;
357         int64_t raw_offset;
358         int ri = UseReadBehind;
359         int re = UseReadAhead;
360
361         raw_offset = base->raw_offset + ri * HAMMER_BUFSIZE;
362         volume = base->volume;
363
364         while (ri < re) {
365                 if (raw_offset >= volume->ondisk->vol_buf_end)
366                         break;
367                 if (raw_offset < volume->ondisk->vol_buf_beg || ri == 0) {
368                         ++ri;
369                         raw_offset += HAMMER_BUFSIZE;
370                         continue;
371                 }
372                 zone2_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(volume->vol_no,
373                         raw_offset - volume->ondisk->vol_buf_beg);
374                 buffer = find_buffer(zone2_offset);
375                 if (buffer == NULL) {
376                         /* call with -1 to prevent another readahead */
377                         buffer = get_buffer(zone2_offset, -1);
378                         rel_buffer(buffer);
379                 }
380                 ++ri;
381                 raw_offset += HAMMER_BUFSIZE;
382         }
383 }
384
385 void
386 rel_buffer(struct buffer_info *buffer)
387 {
388         struct volume_info *volume;
389         int hi;
390
391         if (buffer == NULL)
392                 return;
393         assert(buffer->cache.refs > 0);
394         if (--buffer->cache.refs == 0)
395                 if (buffer->cache.delete) {
396                         hi = buffer_hash(buffer->zone2_offset);
397                         volume = buffer->volume;
398                         if (buffer->cache.modified)
399                                 flush_buffer(buffer);
400                         TAILQ_REMOVE(&volume->buffer_lists[hi], buffer, entry);
401                         hammer_cache_del(&buffer->cache);
402                         free(buffer->ondisk);
403                         free(buffer);
404                 }
405 }
406
407 /*
408  * Retrieve a pointer to a buffer data given a buffer offset.  The underlying
409  * bufferp is freed if isnew or the offset is out of range of the cached data.
410  * If bufferp is freed a referenced buffer is loaded into it.
411  */
412 void *
413 get_buffer_data(hammer_off_t buf_offset, struct buffer_info **bufferp,
414                 int isnew)
415 {
416         hammer_off_t xor;
417
418         if (*bufferp != NULL) {
419                 /* XXX xor is always non zero for indirect zones */
420                 xor = HAMMER_OFF_LONG_ENCODE(buf_offset) ^
421                       HAMMER_OFF_LONG_ENCODE((*bufferp)->zone2_offset);
422                 if (isnew > 0 || (xor & ~HAMMER_BUFMASK64)) {
423                         rel_buffer(*bufferp);
424                         *bufferp = NULL;
425                 }
426         }
427
428         if (*bufferp == NULL) {
429                 *bufferp = get_buffer(buf_offset, isnew);
430                 if (*bufferp == NULL)
431                         return(NULL);
432         }
433
434         return(((char *)(*bufferp)->ondisk) +
435                 ((int32_t)buf_offset & HAMMER_BUFMASK));
436 }
437
438 /*
439  * Allocate HAMMER elements - B-Tree nodes
440  */
441 hammer_node_ondisk_t
442 alloc_btree_node(hammer_off_t *offp, struct buffer_info **data_bufferp)
443 {
444         hammer_node_ondisk_t node;
445
446         node = alloc_blockmap(HAMMER_ZONE_BTREE_INDEX, sizeof(*node),
447                               offp, data_bufferp);
448         bzero(node, sizeof(*node));
449         return(node);
450 }
451
452 /*
453  * Allocate HAMMER elements - meta data (inode, direntry, PFS, etc)
454  */
455 void *
456 alloc_meta_element(hammer_off_t *offp, int32_t data_len,
457                    struct buffer_info **data_bufferp)
458 {
459         void *data;
460
461         data = alloc_blockmap(HAMMER_ZONE_META_INDEX, data_len,
462                               offp, data_bufferp);
463         bzero(data, data_len);
464         return(data);
465 }
466
467 /*
468  * Format a new blockmap.  This is mostly a degenerate case because
469  * all allocations are now actually done from the freemap.
470  */
471 void
472 format_blockmap(struct volume_info *root_vol, int zone, hammer_off_t offset)
473 {
474         hammer_blockmap_t blockmap;
475         hammer_off_t zone_base;
476
477         /* Only root volume needs formatting */
478         assert(root_vol->vol_no == HAMMER_ROOT_VOLNO);
479
480         assert(hammer_is_index_record(zone));
481
482         blockmap = &root_vol->ondisk->vol0_blockmap[zone];
483         zone_base = HAMMER_ZONE_ENCODE(zone, offset);
484
485         bzero(blockmap, sizeof(*blockmap));
486         blockmap->phys_offset = 0;
487         blockmap->first_offset = zone_base;
488         blockmap->next_offset = zone_base;
489         blockmap->alloc_offset = HAMMER_ENCODE(zone, 255, -1);
490         hammer_crc_set_blockmap(HammerVersion, blockmap);
491 }
492
493 /*
494  * Format a new freemap.  Set all layer1 entries to UNAVAIL.  The initialize
495  * code will load each volume's freemap.
496  */
497 void
498 format_freemap(struct volume_info *root_vol)
499 {
500         struct buffer_info *buffer = NULL;
501         hammer_off_t layer1_offset;
502         hammer_blockmap_t blockmap;
503         hammer_blockmap_layer1_t layer1;
504         int i, isnew;
505
506         /* Only root volume needs formatting */
507         assert(root_vol->vol_no == HAMMER_ROOT_VOLNO);
508
509         layer1_offset = bootstrap_bigblock(root_vol);
510         for (i = 0; i < HAMMER_BIGBLOCK_SIZE; i += sizeof(*layer1)) {
511                 isnew = ((i % HAMMER_BUFSIZE) == 0);
512                 layer1 = get_buffer_data(layer1_offset + i, &buffer, isnew);
513                 bzero(layer1, sizeof(*layer1));
514                 layer1->phys_offset = HAMMER_BLOCKMAP_UNAVAIL;
515                 layer1->blocks_free = 0;
516                 hammer_crc_set_layer1(HammerVersion, layer1);
517         }
518         assert(i == HAMMER_BIGBLOCK_SIZE);
519         rel_buffer(buffer);
520
521         blockmap = &root_vol->ondisk->vol0_blockmap[HAMMER_ZONE_FREEMAP_INDEX];
522         bzero(blockmap, sizeof(*blockmap));
523         blockmap->phys_offset = layer1_offset;
524         blockmap->first_offset = 0;
525         blockmap->next_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(0, 0);
526         blockmap->alloc_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(255, -1);
527         hammer_crc_set_blockmap(HammerVersion, blockmap);
528 }
529
530 /*
531  * Load the volume's remaining free space into the freemap.
532  *
533  * Returns the number of big-blocks available.
534  */
535 int64_t
536 initialize_freemap(struct volume_info *volume)
537 {
538         struct volume_info *root_vol;
539         struct buffer_info *buffer1 = NULL;
540         struct buffer_info *buffer2 = NULL;
541         hammer_blockmap_layer1_t layer1;
542         hammer_blockmap_layer2_t layer2;
543         hammer_off_t layer1_offset;
544         hammer_off_t layer2_offset;
545         hammer_off_t phys_offset;
546         hammer_off_t block_offset;
547         hammer_off_t aligned_vol_free_end;
548         hammer_blockmap_t freemap;
549         int64_t count = 0;
550         int64_t layer1_count = 0;
551
552         root_vol = get_root_volume();
553
554         assert_volume_offset(volume);
555         aligned_vol_free_end = HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2_DOALIGN(volume->vol_free_end);
556
557         printf("initialize freemap volume %d\n", volume->vol_no);
558
559         /*
560          * Initialize the freemap.  First preallocate the big-blocks required
561          * to implement layer2.   This preallocation is a bootstrap allocation
562          * using blocks from the target volume.
563          */
564         freemap = &root_vol->ondisk->vol0_blockmap[HAMMER_ZONE_FREEMAP_INDEX];
565
566         for (phys_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(volume->vol_no, 0);
567              phys_offset < aligned_vol_free_end;
568              phys_offset += HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2) {
569                 layer1_offset = freemap->phys_offset +
570                                 HAMMER_BLOCKMAP_LAYER1_OFFSET(phys_offset);
571                 layer1 = get_buffer_data(layer1_offset, &buffer1, 0);
572                 if (layer1->phys_offset == HAMMER_BLOCKMAP_UNAVAIL) {
573                         layer1->phys_offset = bootstrap_bigblock(volume);
574                         layer1->blocks_free = 0;
575                         buffer1->cache.modified = 1;
576                         hammer_crc_set_layer1(HammerVersion, layer1);
577                 }
578         }
579
580         /*
581          * Now fill everything in.
582          */
583         for (phys_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(volume->vol_no, 0);
584              phys_offset < aligned_vol_free_end;
585              phys_offset += HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2) {
586                 layer1_count = 0;
587                 layer1_offset = freemap->phys_offset +
588                                 HAMMER_BLOCKMAP_LAYER1_OFFSET(phys_offset);
589                 layer1 = get_buffer_data(layer1_offset, &buffer1, 0);
590                 assert(layer1->phys_offset != HAMMER_BLOCKMAP_UNAVAIL);
591
592                 for (block_offset = 0;
593                      block_offset < HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2;
594                      block_offset += HAMMER_BIGBLOCK_SIZE) {
595                         layer2_offset = layer1->phys_offset +
596                                         HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2_OFFSET(block_offset);
597                         layer2 = get_buffer_data(layer2_offset, &buffer2, 0);
598                         bzero(layer2, sizeof(*layer2));
599
600                         if (phys_offset + block_offset < volume->vol_free_off) {
601                                 /*
602                                  * Big-blocks already allocated as part
603                                  * of the freemap bootstrap.
604                                  */
605                                 layer2->zone = HAMMER_ZONE_FREEMAP_INDEX;
606                                 layer2->append_off = HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
607                                 layer2->bytes_free = 0;
608                         } else if (phys_offset + block_offset < volume->vol_free_end) {
609                                 layer2->zone = 0;
610                                 layer2->append_off = 0;
611                                 layer2->bytes_free = HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
612                                 ++count;
613                                 ++layer1_count;
614                         } else {
615                                 layer2->zone = HAMMER_ZONE_UNAVAIL_INDEX;
616                                 layer2->append_off = HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
617                                 layer2->bytes_free = 0;
618                         }
619                         hammer_crc_set_layer2(HammerVersion, layer2);
620                         buffer2->cache.modified = 1;
621                 }
622
623                 layer1->blocks_free += layer1_count;
624                 hammer_crc_set_layer1(HammerVersion, layer1);
625                 buffer1->cache.modified = 1;
626         }
627
628         rel_buffer(buffer1);
629         rel_buffer(buffer2);
630         return(count);
631 }
632
633 /*
634  * Returns the number of big-blocks available for filesystem data and undos
635  * without formatting.
636  */
637 int64_t
638 count_freemap(struct volume_info *volume)
639 {
640         hammer_off_t phys_offset;
641         hammer_off_t vol_free_off;
642         hammer_off_t aligned_vol_free_end;
643         int64_t count = 0;
644
645         vol_free_off = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(volume->vol_no, 0);
646
647         assert_volume_offset(volume);
648         aligned_vol_free_end = HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2_DOALIGN(volume->vol_free_end);
649
650         if (volume->vol_no == HAMMER_ROOT_VOLNO)
651                 vol_free_off += HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
652
653         for (phys_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(volume->vol_no, 0);
654              phys_offset < aligned_vol_free_end;
655              phys_offset += HAMMER_BLOCKMAP_LAYER2)
656                 vol_free_off += HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
657
658         for (phys_offset = HAMMER_ENCODE_RAW_BUFFER(volume->vol_no, 0);
659              phys_offset < aligned_vol_free_end;
660              phys_offset += HAMMER_BIGBLOCK_SIZE) {
661                 if (phys_offset < vol_free_off)
662                         ;
663                 else if (phys_offset < volume->vol_free_end)
664                         ++count;
665         }
666
667         return(count);
668 }
669
670 /*
671  * Format the undomap for the root volume.
672  */
673 void
674 format_undomap(struct volume_info *root_vol, int64_t *undo_buffer_size)
675 {
676         hammer_off_t undo_limit;
677         hammer_blockmap_t blockmap;
678         hammer_volume_ondisk_t ondisk;
679         struct buffer_info *buffer = NULL;
680         hammer_off_t scan;
681         int n;
682         int limit_index;
683         uint32_t seqno;
684
685         /* Only root volume needs formatting */
686         assert(root_vol->vol_no == HAMMER_ROOT_VOLNO);
687         ondisk = root_vol->ondisk;
688
689         /*
690          * Size the undo buffer in multiples of HAMMER_BIGBLOCK_SIZE,
691          * up to HAMMER_MAX_UNDO_BIGBLOCKS big-blocks.
692          * Size to approximately 0.1% of the disk.
693          *
694          * The minimum UNDO fifo size is 512MB, or approximately 1% of
695          * the recommended 50G disk.
696          *
697          * Changing this minimum is rather dangerous as complex filesystem
698          * operations can cause the UNDO FIFO to fill up otherwise.
699          */
700         undo_limit = *undo_buffer_size;
701         if (undo_limit == 0) {
702                 undo_limit = HAMMER_VOL_BUF_SIZE(ondisk) / 1000;
703                 if (undo_limit < HAMMER_BIGBLOCK_SIZE * HAMMER_MIN_UNDO_BIGBLOCKS)
704                         undo_limit = HAMMER_BIGBLOCK_SIZE * HAMMER_MIN_UNDO_BIGBLOCKS;
705         }
706         undo_limit = HAMMER_BIGBLOCK_DOALIGN(undo_limit);
707         if (undo_limit < HAMMER_BIGBLOCK_SIZE)
708                 undo_limit = HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
709         if (undo_limit > HAMMER_BIGBLOCK_SIZE * HAMMER_MAX_UNDO_BIGBLOCKS)
710                 undo_limit = HAMMER_BIGBLOCK_SIZE * HAMMER_MAX_UNDO_BIGBLOCKS;
711         *undo_buffer_size = undo_limit;
712
713         blockmap = &ondisk->vol0_blockmap[HAMMER_ZONE_UNDO_INDEX];
714         bzero(blockmap, sizeof(*blockmap));
715         blockmap->phys_offset = HAMMER_BLOCKMAP_UNAVAIL;
716         blockmap->first_offset = HAMMER_ENCODE_UNDO(0);
717         blockmap->next_offset = blockmap->first_offset;
718         blockmap->alloc_offset = HAMMER_ENCODE_UNDO(undo_limit);
719         hammer_crc_set_blockmap(HammerVersion, blockmap);
720
721         limit_index = undo_limit / HAMMER_BIGBLOCK_SIZE;
722         assert(limit_index <= HAMMER_MAX_UNDO_BIGBLOCKS);
723
724         for (n = 0; n < limit_index; ++n)
725                 ondisk->vol0_undo_array[n] = alloc_undo_bigblock(root_vol);
726         while (n < HAMMER_MAX_UNDO_BIGBLOCKS)
727                 ondisk->vol0_undo_array[n++] = HAMMER_BLOCKMAP_UNAVAIL;
728
729         /*
730          * Pre-initialize the UNDO blocks (HAMMER version 4+)
731          */
732         printf("initializing the undo map (%jd MB)\n",
733                 (intmax_t)HAMMER_OFF_LONG_ENCODE(blockmap->alloc_offset) /
734                 (1024 * 1024));
735
736         scan = blockmap->first_offset;
737         seqno = 0;
738
739         while (scan < blockmap->alloc_offset) {
740                 hammer_fifo_head_t head;
741                 hammer_fifo_tail_t tail;
742                 int isnew;
743                 int bytes = HAMMER_UNDO_ALIGN;
744
745                 isnew = ((scan & HAMMER_BUFMASK64) == 0);
746                 head = get_buffer_data(scan, &buffer, isnew);
747                 buffer->cache.modified = 1;
748                 tail = (void *)((char *)head + bytes - sizeof(*tail));
749
750                 bzero(head, bytes);
751                 head->hdr_signature = HAMMER_HEAD_SIGNATURE;
752                 head->hdr_type = HAMMER_HEAD_TYPE_DUMMY;
753                 head->hdr_size = bytes;
754                 head->hdr_seq = seqno++;
755
756                 tail->tail_signature = HAMMER_TAIL_SIGNATURE;
757                 tail->tail_type = HAMMER_HEAD_TYPE_DUMMY;
758                 tail->tail_size = bytes;
759
760                 hammer_crc_set_fifo_head(HammerVersion, head, bytes);
761
762                 scan += bytes;
763         }
764         rel_buffer(buffer);
765 }
766
767 const char *zone_labels[] = {
768         "",             /* 0 */
769         "raw_volume",   /* 1 */
770         "raw_buffer",   /* 2 */
771         "undo",         /* 3 */
772         "freemap",      /* 4 */
773         "",             /* 5 */
774         "",             /* 6 */
775         "",             /* 7 */
776         "btree",        /* 8 */
777         "meta",         /* 9 */
778         "large_data",   /* 10 */
779         "small_data",   /* 11 */
780         "",             /* 12 */
781         "",             /* 13 */
782         "",             /* 14 */
783         "unavail",      /* 15 */
784 };
785
786 void
787 print_blockmap(const struct volume_info *volume)
788 {
789         hammer_blockmap_t blockmap;
790         hammer_volume_ondisk_t ondisk;
791         int64_t size, used;
792         int i;
793 #define INDENT ""
794
795         ondisk = volume->ondisk;
796         printf(INDENT"vol_label\t%s\n", ondisk->vol_label);
797         printf(INDENT"vol_count\t%d\n", ondisk->vol_count);
798         printf(INDENT"vol_bot_beg\t%s\n", sizetostr(ondisk->vol_bot_beg));
799         printf(INDENT"vol_mem_beg\t%s\n", sizetostr(ondisk->vol_mem_beg));
800         printf(INDENT"vol_buf_beg\t%s\n", sizetostr(ondisk->vol_buf_beg));
801         printf(INDENT"vol_buf_end\t%s\n", sizetostr(ondisk->vol_buf_end));
802         printf(INDENT"vol0_next_tid\t%016jx\n",
803                (uintmax_t)ondisk->vol0_next_tid);
804
805         blockmap = &ondisk->vol0_blockmap[HAMMER_ZONE_UNDO_INDEX];
806         size = HAMMER_OFF_LONG_ENCODE(blockmap->alloc_offset);
807         if (blockmap->first_offset <= blockmap->next_offset)
808                 used = blockmap->next_offset - blockmap->first_offset;
809         else
810                 used = blockmap->alloc_offset - blockmap->first_offset +
811                         HAMMER_OFF_LONG_ENCODE(blockmap->next_offset);
812         printf(INDENT"undo_size\t%s\n", sizetostr(size));
813         printf(INDENT"undo_used\t%s\n", sizetostr(used));
814
815         printf(INDENT"zone #             "
816                "phys             first            next             alloc\n");
817         for (i = 0; i < HAMMER_MAX_ZONES; i++) {
818                 blockmap = &ondisk->vol0_blockmap[i];
819                 printf(INDENT"zone %-2d %-10s %016jx %016jx %016jx %016jx\n",
820                         i, zone_labels[i],
821                         (uintmax_t)blockmap->phys_offset,
822                         (uintmax_t)blockmap->first_offset,
823                         (uintmax_t)blockmap->next_offset,
824                         (uintmax_t)blockmap->alloc_offset);
825         }
826 }
827
828 /*
829  * Flush various tracking structures to disk
830  */
831 void
832 flush_all_volumes(void)
833 {
834         struct volume_info *volume;
835
836         TAILQ_FOREACH(volume, &VolList, entry)
837                 flush_volume(volume);
838 }
839
840 void
841 flush_volume(struct volume_info *volume)
842 {
843         struct buffer_info *buffer;
844         int i;
845
846         for (i = 0; i < HAMMER_BUFLISTS; ++i)
847                 TAILQ_FOREACH(buffer, &volume->buffer_lists[i], entry)
848                         flush_buffer(buffer);
849         if (writehammervol(volume) == -1)
850                 err(1, "Write volume %d (%s)", volume->vol_no, volume->name);
851 }
852
853 void
854 flush_buffer(struct buffer_info *buffer)
855 {
856         struct volume_info *volume;
857
858         volume = buffer->volume;
859         if (writehammerbuf(buffer) == -1)
860                 err(1, "Write volume %d (%s)", volume->vol_no, volume->name);
861         buffer->cache.modified = 0;
862 }
863
864 /*
865  * Core I/O operations
866  */
867 static int
868 __read(struct volume_info *volume, void *data, int64_t offset, int size)
869 {
870         ssize_t n;
871
872         n = pread(volume->fd, data, size, offset);
873         if (n != size)
874                 return(-1);
875         return(0);
876 }
877
878 static __inline int
879 readhammervol(struct volume_info *volume)
880 {
881         return(__read(volume, volume->ondisk, 0, HAMMER_BUFSIZE));
882 }
883
884 static __inline int
885 readhammerbuf(struct buffer_info *buffer)
886 {
887         return(__read(buffer->volume, buffer->ondisk, buffer->raw_offset,
888                 HAMMER_BUFSIZE));
889 }
890
891 static int
892 __write(struct volume_info *volume, const void *data, int64_t offset, int size)
893 {
894         ssize_t n;
895
896         if (volume->rdonly)
897                 return(0);
898
899         n = pwrite(volume->fd, data, size, offset);
900         if (n != size)
901                 return(-1);
902         return(0);
903 }
904
905 static __inline int
906 writehammervol(struct volume_info *volume)
907 {
908         return(__write(volume, volume->ondisk, 0, HAMMER_BUFSIZE));
909 }
910
911 static __inline int
912 writehammerbuf(struct buffer_info *buffer)
913 {
914         return(__write(buffer->volume, buffer->ondisk, buffer->raw_offset,
915                 HAMMER_BUFSIZE));
916 }
917
918 int64_t init_boot_area_size(int64_t value, off_t avg_vol_size)
919 {
920         if (value == 0) {
921                 value = HAMMER_BOOT_NOMBYTES;
922                 while (value > avg_vol_size / HAMMER_MAX_VOLUMES)
923                         value >>= 1;
924         }
925
926         if (value < HAMMER_BOOT_MINBYTES)
927                 value = HAMMER_BOOT_MINBYTES;
928         else if (value > HAMMER_BOOT_MAXBYTES)
929                 value = HAMMER_BOOT_MAXBYTES;
930
931         return(value);
932 }
933
934 int64_t init_memory_log_size(int64_t value, off_t avg_vol_size)
935 {
936         if (value == 0) {
937                 value = HAMMER_MEM_NOMBYTES;
938                 while (value > avg_vol_size / HAMMER_MAX_VOLUMES)
939                         value >>= 1;
940         }
941
942         if (value < HAMMER_MEM_MINBYTES)
943                 value = HAMMER_MEM_MINBYTES;
944         else if (value > HAMMER_MEM_MAXBYTES)
945                 value = HAMMER_MEM_MAXBYTES;
946
947         return(value);
948 }